Tản mạn ngày cuối tháng 2, 2010

Người Mỹ có một câu thành ngữ "Time flies when you're having fun". Thời gian trôi nhanh thiệt, hoctro còn nhớ ngồi trước computer chờ năm mới 2010, viết vài ba cái posts về "Happy New Year" của ABBA, mà hôm nay đã cuối tháng Hai rồi!!!!

Hai tháng vừa qua, hoctro mày mò ráp cái YouTube mashup lên máy, rồi cũng tìm ra được rất, rất nhiều nhạc hay của các ban hòa tấu Paul Mauriat, Raymond Lefevre, Franck Pourcel, v.v. Nhớ lại 4 năm trước đây, chưa thể nào làm được như vậy, vì Google chưa có nhiều API để cho phép mình có thể lắp ráp tỉ mỉ như vậy. Nay thì "quá đã", ấn vào link là sẽ hiện ra video ngay, chán nghe thì lại đổi qua link khác, mà khỏi mở thêm trang khác.

Hoctro cũng có ý định sưu tập các bài nhạc hay Việt Nam rồi góp vào một "Page" mới, tương tự như "Paul Mauriat Discography" đang làm. Ngồi suy nghĩ, nếu Paul hòa tấu được 1000 bài nhạc hay, chắc nhạc Việt Nam cũng phải có ngần ấy bài hay. Giả sử là như vậy, thì theo ý kiến ý cò của Hoctro, hai nhạc sĩ Phạm Duy và Trịnh Công Sơn có lẽ đã chiếm 150 bài trong đó, còn 750 bài khác là của các nhạc sĩ khác. Vậy cũng là không nhiều lắm đâu, có 10 bồ nhạc Việt thì hai Ông cộng lại cũng chỉ có 1 bồ rưỡi mà thôi.

YouTube có feature "playlist" rất hay, cho ta thêm vào danh sách nhạc của mình mỗi khi search được một bài hay trên ấy. Hy vọng sau 1 năm hoctro sẽ tìm thấy 1000 bài để mời bạn cùng xem. Hoctro sẽ từ từ để chúng vào trang "1000 Bài Nhạc Tuyển Việt Nam". Nhân đây, hoctro xin cám ơn các bạn Youtube vô danh khắp năm châu đã chia sẻ các bản nhạc Việt Nam xưa, hiếm quý.

Emmanuelle

Emmanuelle là một nhạc phẩm trữ tình với giai điệu thật đẹp, lối hát kể lể đặc trưng của cố nhạc sĩ và ca sĩ Pierre Bachelet. Cũng đã có nhiều ban nhạc hòa tấu bài này.

Nghe nhạc trên chính trang này do chính Pierre Bachelet trình bày hay trên Youtube: http://www.youtube.com/watch?v=32fiotKe3uY , hay coi trích đoạn phim (NC-17: trẻ em dưới 18 tuổi cấm xem) http://www.youtube.com/watch?v=gE33eH6lMBc

Nghe nhạc trên chính trang này do Ban nhạc Paul Mauriat trình bày hay trên Youtube: http://www.youtube.com/watch?v=gN_mYLx8_8o

Nghe nhạc trên chính trang này do Ban nhạc Fausto Papetti trình bày hay trên Youtube: http://www.youtube.com/watch?v=-Weigfu2wQc

Pierre Bachelet
EMMANUELLE


Mélodie d'amour chante le coeur d'Emmanuelle
Qui bat coeur à corps perdu
Mélodie d'amour chante le corps d'Emmanuelle
Qui vit corps à coeur dessus

Tu es encore presque une enfant
Tu n'a connu qu'un seul amant
Mais à vingt ans pour rester sage
L'amour est un trop long voyage

Mélodie d'amour chante le coeur d'Emmanuelle
Qui bat coeur à corps perdu
Mélodie d'amour chante le corps d'Emmanuelle
Qui vit corps à coeur dessus

L'amour à coeur tu l'as rêvé
L'amour à corps tu l'as trouvé
Tu es en somme devant les hommes
Comme un soupir sur leur désir

Tu es si belle, Emmanuelle
Cherches le coeur, trouves les pleurs
Cherches toujours, cherches plus loin
Viendra l'amour sur ton chemin

Mélodie d'amour chante le coeur d'Emmanuelle
Qui bat coeur à corps perdu
Mélodie d'amour chante le corps d'Emmanuelle
Qui vit corps à coeur dessus

***

Bản nhạc cũng được dịch sang lời Việt trong chủ đề "Nhục Tình Ca" rất táo bạo, tiên phong của nhạc sĩ Bố Già Phạm Duy. Bạo đến nỗi Jo Marcel phải hát một version PG-13 với "đầm ấm thân hình Emmanuelle ..." thay vì NC-17 như bạn sẽ nghe sau đây. Tôi xem cái hình poster thì thấy version của nhạc sĩ Phạm Duy cũng còn chưa thấm vào đâu ...

Nghe nhạc trên chính trang này do ca sĩ Jo Marcel trình bày hay trên Youtube: http://www.youtube.com/watch?v=A8e0Gia0Tmk

Emmanuelle
Nhạc Pierre Bachelet - Lời Việt : Phạm Duy

Cánh tay nào khát khao nồng cháy hơn là Emmanuelle ?
Dục tình nào lửa đốt làn môi ?
Ðắm say nào bốc lên từ vú căng tròn Emmanuelle ?
Vùi đầu vào làn tóc nồng thơm !
. . . .
Cho một đêm bão
Nổ tung cõi đời.
Cho một ngày mưa
Ngả nghiêng trời đất !
Cho biển hung dữ.
Ðảo điên sóng gầm..
Cho tình vào sâu
Lòng em gào thét !
. . . .
Cánh tay nào khát khao nồng cháy hơn là Emmanuelle ?
Dục tình nào lửa đốt làn môi ?
Ðắm say nào bốc lên từ vú căng tròn Emmanuelle ?
Vùi đầu vào làn tóc nồng thơm !
. . . .
Tay tròn khăng khít
Ghì cho tắt thở !
Ôm chặt bờ vai
Diu nhau vào chín suối !
Chân dài em duỗi
Dài như cõi đời.
Co lại bờ lưng
Quặp không mở trói !
. . . .
Châm một điếu thuốc !
Trầm ngâm lõa thể
Môi chặp một hơi
Thở suôi làn khói !
Hôn vào đôi mắt
Vào nơi gáy nàng
Cho nàng hồi sinh
Vòng tay mở toang.
. . . .
Cánh tay nào khát khao nồng cháy hơn là Emmanuelle ?
Dục tình nào lửa đốt làn môi ?
Ðắm say nào bốc lên từ vú căng tròn Emmanuelle ?
Vùi đầu vào làn tóc nồng thơm !

Gió - Mai Anh Việt - Thái Thảo trình bày

Một Youtube search dẫn đến một bài hát thuộc loại top favorite của hoctro. Đó là nhạc phẩm "Gió" của nhạc sĩ Mai Anh Việt, do nhạc sĩ Duy Cường hòa âm khoảng 1991, và ca sĩ Thái Thảo trình bày.

Một lời nói, một lời hứa đã quên
Một lần tiếc một lần nhớ đã qua
Một lần gió, ngày nào đó
Gió mang theo những kỷ niệm

Một sáng âm u mưa ngày thứ bảy, nghe đoạn trên buồn sao là buồn ....



Gió, mang đi bao u buồn năm tháng não nề
Và chiều nay bỗng dưng gió về
Gió đi mang theo bao mùi hương cũ
Chiều nay có người xa người

Một lời nói, một lời hứa đã quên
Một lần tiếc một lần nhớ đã qua
Một lần gió, ngày nào đó
Gió mang theo những kỷ niệm
Gió cho ta ngày tháng dài
Gió đong đưa những muộn phiền
Gió ru ta, ngày cuối đời

Gió mang cho ta u sầu năm cũ trở về
Và chiều nay ta bỗng nhớ người
Gió năm xưa sao không còn đi nữa
Về nơi cuối trời có người

YouTube Music Discovery Project

Bạn,

Tôi viết trang này cách đây 2 tháng nhưng giờ phải viết lại vì giao diện của discovery project đã đổi khá nhiều.

Muốn tạo một playlist để nghe trong youtube qua Discovery Project thì phải làm như sau:

1. Bạn phải có một youtube Account (hình như Blogger như chúng mình thì đã có sẵn account rồi.) Log vào YouTube. Tên của bạn sẽ hiện lên nếu log in thành công.

 2. Trên thanh address, đánh vào chữ http://www.youtube.com/disco

3. Đánh vào tên của một ban nhạc. ABBA chẳng hạn, rồi ấn vào nút Disco!

3. Trang này sẽ hiện lên.

4. Trong ô Queue bên trái sẽ có một số bài tiêu biểu của ABBA do máy sàng lọc và đăng lên cho bạn. Ấn vào nút option để thấy các lệnh có thể dùng.

Bạn thấy là bạn có thể làm 4 điều sau: mở một cái "playlist" đã có sẵn (để nghe), sửa đổi (edit), save (lưu trữ thành một playlist), và cuối cùng là Clear (là xóa hết các bài đang có trong ô này. Lệnh cuối này rất tiện lợi, vì trước tiên muốn save thì phải clear trước, rồi mới chọn thêm một hay nhiều bài, và cuối cùng là save.

Nếu bạn dùng lệnh Save, bạn sẽ thấy ô có thêm như sau:

Thí dụ như tôi điền vào Hoctro's ABBA rồi ấn nút Save, thì Youtube sẽ save cho tôi một playlist rồi đó.

Sau này, nếu tôi muốn nghe lại playlist này, thì tôi có thể mở ra bằng cách ấn vào Options, rồi Open playlist. Youtube sẽ cho bạn một pulldown list có các playlist mà bạn đã save. tôi chọn lại Hoctro's ABBA như hình sau, rồi ấn vào Open như hình sau:

Sau này, nếu tôi không muốn vào trang disco để nghe nhạc, tôi vẫn có thể nghe lại playlist này bằng cách chọn như hình sau account name->My videos:

Sau đó chọn playlist muốn nghe rồi ấn nút play all để nghe.

Nghĩ xa hơn, đây là cách Youtube phân loại các videos của họ mà khỏi tốn tiền mướn người làm. Thử hỏi 1000 người đánh vào đủ loại tìm kiếm có chữ Paul Mauriat trong đó, sau đó họ thêm thắt bài, v.v. rồi save vào list. Dần dần, seach engine của YouTube sẽ chính xác hơn, vì ngoài việc họ có algorithms để tìm kiếm như xưa nay, thì bây giờ các playlist do "người thực" chọn này làm cho các tìm kiếm có "taste" hơn, có tính "personal" hơn rất nhiều.

Nào, ta cùng đi search nhé :-))))))))))).

Hoctro
2/27/10. (Update 4/30/2010)

Raymond Lefevre - Deux Amis Pour Un Amour

Đôi khi trí tưởng tượng làm cho mình hoang mang, đôi khi thất vọng vì sự thực ... phũ phàng :-))) Nghe bài hát này do Raymond Lefeve hòa tấu hay quá, bèn tìm nghe xem ai hát, thì ra là một khuôn mặt quen thuộc của thập niên 60, tuy tôi không biết nhiều bài hát của anh, đó là ca sĩ Johnny Hallyday. "Deux Amis Pour Un Amour". Hai người bạn vì một mối tình, tưởng là tình bạn, họ biến thành tình yêu, ai dè lời ca lại khác. Hai người bạn yêu chung một cô gái, rồi hai người bạn này không còn là bạn nhau nữa. Vậy mà cũng hát được thành một bài có melody thật hay. Chắc nhạc này do một người viết nhạc, một người viết lời, kiểu như Benny và Bjorn của ABBA quá. Benny thì tài cao, còn Bjorn thì lâu lâu mới lắp nổi một bài có lời đồng điệu với nhạc.

Nghe Johnny Hallyday hát trong trang này hay trên Youtube: http://www.youtube.com/watch?v=OUAXWjg06Bg




Nghe bản hòa tấu của ban nhạc Raymond Lefèvre




***

Johnny Hallyday
DEUX AMIS POUR UN AMOUR


On avait grandi ensemble
Et maintenant tu es là
Tu dors entre quatre planches
Et moi je ne comprends pas
Tu étais plus que mon frère
Sauras-tu me pardonner
Durant ma vie tout entière
Je ne pourrai plus aimer

Deux amis pour un amour
Pour un impossible amour
Deux amis pour un amour
Tu es parti pour toujours

On aimait la même fille
Et toujours on s'était dis
C'est pas grand-chose une fille
Lorsque l'on a un ami
On s'était fait la promesse
Tous les deux de l'oublier
Mais j'ai trahi ma promesse
Je n'ai pas su m'en aller

Deux amis pour un amour
Pour un impossible amour
Deux amis pour un amour
Tu es parti pour toujours

Tu étais plus que mon frère
Mais quand elle m'a embrassé
Tu es parti sans colère
À la mort tu t'es donné
Depuis je vais par les routes
Je n'aurai plus de repos
Je n'aimerai plus sans doute
Ma vie est dans ce tombeau

Sans ami et sans amour
Pour un impossible amour
Sans ami et sans amour
Je reste seul pour toujours

Chuyện vui về những lỗi chính tả (Nguyễn Dư)

Bạn bè của tôi ơi ! Các bạn có còn nhớ mấy kỉ niệm ' chữ nghĩa ' năm xưa không ? Ôi ! Cái thời lạy cô đi qua, lạy thầy đi lại. Có đứa độc miệng khấn thêm Ði mau mau cho bọn con nhờ. Quên làm sao được cái thời ấy nhỉ ?

Năm chúng tôi... Thôi, không dám chơi trèo, thấy người sang bắt quàng làm họ, người ta chửi cho thì khốn. Mình làm, mình chịu, đừng vơ thêm, lôi thêm người khác vào. Vậy, xin khiêm tốn sửa lại rằng... Năm tôi học lớp ba trường tiểu học Quang Trung (Hà Nội, 1952), có một lần cả lớp viết sai chính tả từ giặt gỵa. Sai đủ kiểu. Nhiều đứa viết là giặt dịa. Có đứa viết giặt gịa. Hai ba đứa viết giặt giạ. Thầy bảo phải viết là giặt gỵa. Cả lớp chả hiểu tại sao lại viết như vậy. Ngày sau sẽ hiểu. Hôm nay thầy dạy như vậy thì cứ biết như vậy.

Mãi sau này mới được thấy từ giặt gyạ (Laver ses habits, giặt quần áo) trong tự điển của Génibrel (1898). Thấy cả vua Gyalong (Gia Long) trong báo L'Illustration (1857). Lật Từ điển tiếng Việt (1988) của Hoàng Phê ra xem thì thấy viết là giặt gịa.

Một chữ đơn lẻ ‘gịa’ không có trong từ điển của Hoàng Phê. Ðại Nam quốc âm tự vị của Huỳnh Tịnh Của (1895) định nghĩa gịa là đồ đong lúa, tức là từ giạ của Hoàng Phê.

Hôm ấy có đứa hỏi vặn thầy tại sao không viết là giặt dịa? Thầy bảo không được vì giặt gỵa là từ kép, dê dưới (g) phải đi với dê dưới. May cho thầy. Cả lớp không có đứa nào biết trường hợp dê dưới đi với dê trên (d) của giản dị để đưa ra ' ăn thua ' với thầy.

Muốn cho gyạ giống gịa thì chỉ việc thay một chữ, đặt cái dấu vào đúng vị trí. Có vậy thôi mà cũng không biết ! Không biết thì cứ giặt giũ cũng được. Dù sao thì giặt gyạ (Génibrel) hay giặt gịa (Hoàng Phê) cũng là một trường hợp... hơi phức tạp. Còn nhiều trường hợp khác thì giản dị hơn nhiều nhưng cũng đủ để làm cho trẻ con... bực mình !

Năm tôi học lớp nhất trường tiểu học Thạnh Mỹ Tây (Thị Nghè, 1954) gặp mấy chuyện nửa cười nửa mếu. Người lớn gọi là chuyện...ngôn ngữ bất đồng. Này, này, coi chừng vạ miệng bây giờ! Tiếng Việt thuần nhất. Không có chuyện ngôn ngữ bất đồng giữa người Việt với người Việt đâu nha ! Những kẻ có ý xấu muốn kì thị, chia rẽ thì... Chết ! Chết ! Cái sảy nảy cái ung thì... bỏ mẹ cả đám. Xin sửa lại. Ðây chỉ là chuyện... phát âm không giống nhau thôi. Nói như thế được chưa ạ? Ðược, chúng ta không nên chuyện gì cũng... bé xé ra to !

Xin phép được lau mồ hôi hột. Và xin bắt đầu lại câu chuyện. Năm tôi học lớp nhất trường tiểu học Thạnh Mỹ Tây (Thị Nghè), mỗi tuần phải viết một bài chánh tả. Viết xong, cả lớp đổi tập cho nhau. Cô giáo đọc lại, giảng nghĩa, chỉ cách viết các chữ khó. Cả lớp dò theo, sửa lỗi cho nhau. Bạn bè đứa nào cũng khoái bắt lỗi thằng ngồi bên cạnh. Ðứa nào cũng chăm chú sửa cho bạn, không bỏ sót một cái dấu phết. Sửa bài như vậy vừa nhanh, vừa kĩ, lại vừa đỡ mệt cho cô. Có lần tôi bị một lỗi vì... một cái lá. Phải nói ngay là không phải cái lá nho úp úp mở mở hay cái lá đa lấp ló lem nhem, mà đây chỉ là cái lá chuối... ' nỏn '. Cô giáo nhấn mạnh chữ ' nỏn ' dấu hỏi. Tôi giơ tay xin nói. Cô hất hàm cho phép. ' Thưa cô, nõn dấu ngã chớ không phải dấu hỏi '. Cô giáo lắc đầu : ' Dấu hỏi chớ không phải... dấu ngả '. ' Dạ, nõn dấu ngã '. ' Cãi bậy '. Cô đập thước kẻ xuống bàn : ' Lên đây coi '. Tôi bất đắc dĩ phải lên chỗ cô đứng. Cô cầm thước chỉ vào trang sách. ' Sách viết dấu hỏi nè, thấy chưa ? '. Tôi bắt đầu run. ' Dạ thấy '. Trong bụng muốn nói thêm ' Thấy cả mẹ em rồi, cô ơi '. Nói có sách, mách có chứng đàng hoàng, đâu phải chuyện giỡn. Cô có lí trăm phần trăm. Cãi nữa thì ăn đòn. Em chịu thua cô.

Mấy năm sau mới được học câu Tận tín thư bất như vô thư (Ðọc sách mà quá tin sách chẳng bằng không đọc sách). Thấm thía nhưng hơi muộn. Chỉ tiếc cho cái lá chuối ' nỏn ', già héo mất rồi.

Hôm ấy, tôi sốt ruột chờ giờ tan học. Thơ thẩn dạo một vòng sở thú, rồi mới về nhà. Dọc đường, khám phá ra một điều thú vị. Lang thang sở thú sướng hơn ngồi trong lớp học. Ðến tối vẫn còn ấm ức. Tức hộc máu vì cái lá chuối ' nỏn '... May mà chưa bị hộc máu thật. Thôi mà. Bỗng sực nhớ hình như có lần mẹ khuyên Ði với Bụt mặc áo cà sa, đi với ma mặc áo giấy. Còn đi học thì phải mặc áo gì đây, mẹ ? Mặc sơ mi trắng mau bẩn lắm. Chẳng lẽ ngồi yên chịu trận sao? Ngu vừa vừa thôi chớ ! Thua quỷ thua ma chứ ai lại thua cả cái ' vớ vẩn ' kia ? Ðã vậy thì... Ði với chánh tả của cô thì mày phải mặc áo... bi- da-ma giáo. A ha ! Cái gì mới khó chứ ma giáo thì... dễ ợt cô à. Qua mặt cô cái vèo, khỏi cần bấm còi. Sách không phân biệt hỏi ngã thì mình phải làm cho hỏi ngã... giống nhau. Chu choa, xin lãnh hội những lời vàng ngọc của quới nhơn. Hỏi chỉ khác ngã cái đuôi vểnh cong. Dạ, đúng vậy. Vậy ta chỉ việc phe phẩy thêm một cái đuôi be bé xinh xinh vào dấu hỏi là xong. Hình dạng hỏi hay ngã sẽ giống nhau như... chị em con Ngọc sinh đôi ở cuối xóm. Xin bái lạy quới nhơn. Nhưng chưa xong ! Thông thường thì dấu hỏi phải viết thẳng đứng, dấu ngã viết nằm ngang. Ðó là cách viết chân phương. Nôm na gọi là viết rõ ràng. Lối viết của những kẻ không theo tôn chỉ của ma giáo. Muốn theo ta thì từ nay phải viết... mập mờ. Không thẳng, không ngang, mà phải... lửng lơ con cá lóc. Chênh chếch như ánh trăng... một đêm trong rừng vắng ! (Ta lạc đề. Thèm sơn nữ quá). Viết nghiêng chênh chếch thế nào để kết quả chắc ăn một trăm phần trăm? Nhà địa lí gọi là nghiêng theo hướng tây bắc, đông nam. Nhà toán học gọi là nghiêng 45 độ âm. Nhà quê gọi là nghiêng từ trên xuống dưới, từ trái sang phải. Ðố cô giáo của con hay bất cứ ai phân biệt được hai cái dấu. Lá nõn hay lá nỏn, ai muốn đọc thế nào cũng được. Xin đa tạ quới nhơn. Xin khất quới nhơn một li nước đá nhận. Ta thấy con bị nạn thì giúp, ta không nhận thù lao. Chết cha ! Chó chê chè ! Ngài không thèm ăn thật hay ngài chê chẳng bõ dính răng ? Quới nhơn hay là quái nhơn đây ?

Cho đến hết năm học tôi không còn bị hai cái dấu hỏi, dấu ngã ám ảnh.

Nhưng cái số con rệp vẫn còn bị sao quả tạ chiếu. Một hôm cô bắt viết bài tả một đám đánh nhau đến... mẻ đầu ' sức ' trán. Trúng tủ ! Biết rồi, khổ lắm, viết mãi. Mẻ sứt này thì cũng như Chớ cười những người đui què mẻ sứt của thời mặc quần... soọc. Tôi tự tin viết ' sứt ' trán. Một lỗi ! Lại gân cổ lên cãi. ' Thưa cô, sứt mẻ phải là mẫu tự ‘t’. Sức mạnh mới ‘ c’ '. Cô giáo liền giở bửu bối Nói có sách, mách có chứng để bịt họng đứa con nít. Một lần nữa tôi bị mắng là vừa bướng vừa không chịu nghe lời cô giáo trong lớp. Mấy thằng trời đánh thánh vật lại được một phen cười hô hố. Khoe đủ mấy cái răng... sứt ! Một lỗi là một lỗi, không tha thứ được. Tình thầy trò bắt đầu sứt mẻ. Sức mấy mà hàn gắn lại được.

Lần này quới nhơn của tôi cũng khoanh tay chịu thua. Cô mày võ nghệ cao quá. Ta không địch lại được. Hoàn toàn bế tắc. Không có mẹo nào để làm cho ‘c’ cũng như ‘t’ được.

Cũng may. Những ngày nửa cười nửa mếu rồi cũng qua mau. Ðến kì thi tiểu học tôi tự nguyện ' hoàn lương '. Ngậm ngùi từ giã ma giáo. Vì tin rằng người chấm bài sẽ không dựa vào mấy trang sách ' mắc dịch ' để hại đám tuổi trẻ mà tài cãi lí lại chưa cao. Tôi nhẹ nhõm trở về với dấu hỏi thẳng đứng, dấu ngã nằm ngang.

Các nhà nghiên cứu ngôn ngữ học thừa nhận rằng phát âm của người miền Bắc phân biệt hỏi ngã, chữ cuối là c hay t, có g hay không có g, nhưng lại mắc phải mấy khuyết tật khác. Người miền Bắc uốn lưỡi không khéo như người miền Nam. Không phân biệt s với x, ch với tr, d với r... Thầy nào dùng sách do dáo (giáo) học Ngô Ðê Mân chích (trích) lục, cho học trò viết chính tả bài Xự (sự) tích hai chị em, bà Chưng Chắc (Trưng Trắc), bà Chưng Nhị (Trưng Nhị) (Edmond Nordemann, Quảng tập viêm văn (Chrestomathie Annamite, 1898), Hội Nhà Văn, 2006, tr 50-52) thì chắc chắn chẳng có trò nào thoát được con số không to tướng.

Ðặc điểm của tiếng Việt là có năm cái dấu sắc, huyền, hỏi, ngã, nặng. Muốn doạ người nước ngoài chỉ cần đưa ra mấy câu thần chú : ma, má, mà, mả, mã, mạ. Ba, bá, bà, bả, bã, bạ. Mỗi chữ một nghĩa khác nhau. Cao siêu hơn thì đưa ra hình ảnh :

Dưới hiên hiển hiện người hiền
Sắc, không, ngã, nghiệp, pháp huyền hỏi ai ?

Năm cái dấu sắc sảo, nặng nề, huyền bí... Con trẻ học hỏi vất vả, dễ ngã lòng. Ðôi khi người lớn cũng bối rối cười trừ.

Một vài hội đoàn Việt kiều bên Pháp, bên Mĩ kêu gọi bà con đóng tiền cho... thủ quỷ. Cho quỷ giữ quỹ( !), vì thế mà nhiều người e ngại đóng góp. Bộ sử nổi tiếng của Trần Trọng Kim được in lại bên Mĩ với tựa đề mới ‘Việt Nam sữ lược’ (Miền Nam). Dường như chữ ‘sữ’ chưa có trong các từ điển tiếng Việt. Trong nước xuất bản Quốc triều chỉnh biên toát yếu (Thuận Hoá, 1998). Kẻ nào to gan muốn chỉnh cả chính sử của nhà Nguyễn?

Chưa hết. Ðôi lúc còn phải chọn chữ i ngắn (i) hay i dài (y). Ngày xưa, Huình - Tịnh Paulus Của viết : Nguít (ngó có nửa con mắt, không muốn ngó). Huinh đệ. Huiên đường. Ngày nay mấy từ ngữ này được viết là nguýt, huynh, huyên. I được thay bằng y. Ngược lại, ym (mát mẻ, tư nhuận) được viết là im. Y nhường chỗ cho i. Mọi người vui vẻ chấp nhận mấy thay đổi này.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều trường hợp khó thay đổi. Người này khư khư giữ chữ i. Thưa quí vị, ngân quĩ cúng ma quỉ còn tiền, khỏi phải quịt bọn hàng mã... Người khác lại khăng khăng đòi chữ y. Dài mới đẹp. Bồng bềnh, uyển chuyển, thướt tha. (Lại lạc đề). Thế là khắp nơi nổi lên một loạt nào là ca sỹ, văn sỹ, bác sỹ, thạc sỹ, tiến sỹ, sỹ quan... Ngày xưa dân ta chỉ biết Nhất sĩ nhì nông. Ngày nay sỹ bỵ bán sỷ. Mặt mày bý xỵ.

Cứ theo trường phái ba phải là chắc ăn nhất. Có nhà báo đưa tin : Thượng nghị sĩ McCain thăm viếng Việt Nam... Các quan chức của ta đánh giá cao cuộc thăm viếng của thượng nghị sỹ McCain. Trường kĩ thuật ' chất lượng cao ' kia tự hào đào tạo được nhiều kỹ sư xuất sắc.

Bên cạnh chuyện i ngắn i dài, lại còn chuyện phải đánh dấu cho đúng chỗ. Cần gì đúng ! Miễn sao trông cho cân đối là được. Cứ đánh vào giữa là xong. (Ðóa hoa, lõa lồ...).

Dài ngắn, trước sau, loạn xà ngầu. Mặc kệ quy định và quyết định của bộ Giáo Dục. Bất chấp Từ điển chính tả tiếng Việt (Hoàng Phê, Giáo Dục, 1985), Từ điển tiếng Việt (Viện Ngôn ngữ học, Khoa Học Xã Hội, 1988).

Trong chuyến du lịch Tam Ðảo tôi nghe lỏm được tại một khách sạn.

- Em làm giấy tờ cho anh để về thanh toán với cơ quan.

- Dạ vâng. Thế tên anh ' nà ' gì nào ?

- Lê Ðức Linh

- Nê Ðức Ninh.

- Anh tên là Linh. Không phải Ninh.

- Ninh... Ninh... Thế tên anh viết bằng ' nờ ' dài hay ' nờ ' ngắn ạ ?

- Cái nhà cô này thật là ỡm ờ. ' Nờ ' của anh dài. Vừa ý chưa ?

Cô gái cười giòn tan :

- ' Nờ ' dài. Tí nữa thì em cắt cụt.

- Tưởng là chỉ có dê trên (d), dê dưới (g), i dài (y), i ngắn (i), bây giờ lại có cả ' nờ ' dài (l), nờ ngắn (n). Còn em, tên là gì ? Có trên dưới, ngắn dài gì không ?

- Dạ, em ' nà ' Xuân.

- Tên hay nhỉ, nhưng phải sờ mạnh (s) hay sờ nhẹ (x) Xuân mới chịu ?

Cô Xuân đỏ mặt, cười duyên :

-Nhè nhẹ thôi anh.

* Nguyễn Dư (Lyon, 11/2009)
( Trích: chimviet.free.fr )

Nguồn Người Việt Online

Trầm Tử Thiêng và ca khúc “Chuyện một chiếc cầu đã gẫy” (Du Tử Lê)

Du Tử Lê


Nhìn lại toàn cảnh 20 năm văn học, nghệ thuật miền Nam, người ta thấy rằng, nó không chỉ được đánh dấu bằng sự xuất hiện của những tạp chí văn học khởi nguồn vào khoảng giữa thập niên 1950. Nó còn được ghi dấu bằng nhiều chính sách đãi ngộ văn nghệ sĩ của chính quyền thời đệ nhất Cộng Hòa nữa.

Một trong những chính sách đãi ngộ văn nghệ sĩ đó, là quyết định của chính phủ cho phép một số văn nghệ sĩ gia nhập hàng ngũ quân đội, được đồng hóa một cấp bậc nào đó, tùy theo bằng cấp hoặc tên tuổi của họ.

Tới giờ, nhiều người vẫn còn nhớ, các nhà văn như Ðỗ Tốn (tác giả Hoa Vông Vang), Nguyễn Mạnh Côn, Thanh Nam... Hay các nhạc sĩ như Ngọc Bích, Anh Bằng, Ðan Thọ, Nhật Bằng v.v... khi gia nhập quân đội, họ đã được đồng hóa nhiều cấp bậc khác nhau...

Tất cả những văn nghệ sĩ này đều phục vụ tại Nha Chiến Tranh Tâm Lý, thuộc Bộ Quốc Phòng, tiền thân của Cục Tâm Lý Chiến sau này.

Khi Nha Chiến Tranh Tâm Lý trở thành Cục Tâm Lý Chiến, cơ quan này không còn trực thuộc Bộ Quốc Phòng, mà nằm trong hệ thống Tổng Cục Chiến Tranh Chính Trị, trực thuộc Bộ Tổng Tham Mưu QL/VNCH.

Ở Nha Chiến Tranh Tâm Lý, các văn nghệ sĩ được điều động về một trong hai nơi, đài phát thanh Quân Ðội, hoặc Nguyệt San Chỉ Ðạo.

Nguyệt San Chỉ Ðạo ban đầu do nhà văn Nguyễn Mạnh Côn trông nom.

Chính nguyệt san này, bằng vai trò chủ bút của mình, nhà văn Nguyễn Mạnh Côn đã đăng truyện ngắn đầu tay của nhà văn Duyên Anh, truyện ngắn “Con sáo của em tôi,” trước khi tác giả này nổi tiếng.

Cũng từ nguyệt san Chỉ Ðạo (với thời gian được đổi tên nhiều lần như Phụng Sự, Tiền Phong...) đã là diễn đàn giới thiệu tác phẩm của các nhà thơ như Phan Lạc Tuyên, Mạc Ly Châu, Tường Linh...

Riêng nhà văn Thanh Nam được đưa về đài phát thanh Quân Ðội, làm biên tập viên cho đài này.

Cùng với nhạc sĩ Ngọc Bích, nhà văn Thanh Nam là đồng tác giả ca khúc “Suy tôn Ngô Tổng Thống” (Thanh Nam phụ trách phần viết lời).

Hai ông được tổng thống khen ngợi và hỏi có muốn xin tổng thống điều gì chăng?

Nhạc sĩ Ngọc Bích, từ cấp bậc Trung sĩ, xin được thăng Thượng sĩ. Nhà văn Thanh Nam xin được chính thức giải ngũ, trở lại đời sống dân sự với nghề viết báo.

Chính sách ưu đãi văn nghệ sĩ bằng cách cho đồng hóa một cấp bậc nào đó, khi tham gia quân đội, chấm dứt vào khoảng cuối thập niên 1950, đầu thập niên 1960.

Lý do, khi ấy chương trình quân dịch, động viên, bắt lính ở miền Nam được thi hành chặt chẽ. Hầu hết các văn nghệ sĩ, lần lượt bị gọi nhập ngũ.

Tiếp tục truyền thống ưu đãi văn nghệ sĩ, những nhân vật đứng đầu Cục Tâm Lý Chiến sau này, như các đại tá Vũ Quang, Cao Tiêu cũng đã xin nhiều văn nghệ sĩ về phục vụ đơn vị của mình, ngay khi họ vừa tốt nghiệp ở các quân trường.

Nhạc sĩ Trầm Tử Thiêng nằm trong số những văn nghệ sĩ được tuyển dụng về phục vụ Cục Tâm Lý Chiến, năm 1966, phòng Văn Nghệ - Mặc dù ông không hề quen biết, hay chạy chọt vận động như một số trường hợp khác.

Tính khí hay bản chất của nhạc sĩ Trầm Tử Thiêng cũng được ghi nhận là một trong những trường hợp ngoại lệ.

Tính theo đa số thì bản chất văn nghệ sĩ thường là những người có cái “tôi” lớn hơn bình thường. Vì vậy, họ ưa chống đối, bất phục tùng, nói nhiều (thường là nói về mình) và khi hứng lên, họ bất cần đời.

Không biết có phải vì có một thời gian dài là một giáo viên (ông tốt nghiệp trường Sư Phạm Cấp Tốc Saigòn năm 1958), hay bản chất tự trọng, không muốn ai nói năng, rầy rà mình hay không (?)- - Mà, suốt thời gian trong quân đội, tùng sự tại phòng Văn Nghệ cùng với nhiều văn nghệ sĩ khác, như các nhạc sĩ Trần Thiện Thanh, Phạm Minh Cảnh, Anh Việt Thu, nhà thơ Phạm Lê Phan... Trầm Tử Thiêng luôn lặng lẽ làm tròn bổn phận của mình.

Thời gian này, ông cũng giới hạn sự giao du, đàn đúm với những nghệ sĩ cùng phòng.

Những khi ra khỏi cổng trại Cục Tâm Tâm Lý Chiến, người ta cũng ít thấy ông la cà tại một số địa điểm tập trung nhiều ca nhạc sĩ, như các nhà hàng Thanh Thế, Kim Sơn, hoặc Kim Hoa...

Thời gian phục vụ quân đội của Trầm Tử Thiêng tương đối ngắn, khoảng hơn 4 năm. Nhưng ông cũng đã để lại cho đồng đội, những người lính, và những người yếu quý nhạc ông, một số ca khúc đáng kể.

Tiêu biểu nhất cho giai đoạn này, của sự nghiệp âm nhạc Trầm Tử Thiêng, là ca khúc “Chuyện một cây cầu đã gẫy!”

Trước biến cố kinh hoàng, được biết dưới tên đơn giản là “Tết Mậu Thân Huế, 1968,” một thành phố tựa mối tình đầu của ông, đồng thời cũng là nơi tiếp giáp quê hương Quảng Nam của mình; Trầm Tử Thiêng đã sáng tác ca khúc “Chuyện một chiếc cầu đã gẫy!”

Một ca khúc ra đời từ hơn 40 chục năm trước, nay nghe lại người thưởng ngoạn vẫn còn cảm thấy bùi ngùi. Ngay cả khi người nghe không có một chút ấn tượng, hiểu biết gì về biến cố ghê rợn ấy.

Có dễ vì âm điệu của ca khúc được xây trên nền của các câu hò, hoặc dân ca Huế, như Nam Bình, Nam Ai... thích hợp với nội dung, khí hậu của bản nhạc (?)

Ðã thế, ông còn “vẽ” lại một cách lớp lang, thứ tự như một truyện ngắn cảm động bằng âm nhạc, nên dù ai nghe, cũng khó cầm lòng!

Ca khúc mở đầu bằng sự nhớ lại những ngày đầu tiên, khi chiếc cầu được xây dựng:

“Một ngày vào thuở xa xưa trên đất Thần Kinh - Người bỏ công lao xây chiếc cầu xinh - Cầu đưa lối cho dân nối liền cuộc đời - Khắp cố đô dân lành vui ca thành điệu Nam Bình - Niềm vui bao lâu ước mơ giờ trên xứ thơ cầu nối liền bờ - Thỏa lòng người dân hằng chờ có ngày hẹn hò tình đẹp như mơ.”

Rồi trải qua hàng trăm năm với mưa, nắng, buồn, vui, những cuộc đời thơ mộng, trưởng thành, qua đi, để bao thế hệ tiếp nối lại được mùa hẹn hò, được sống như thi ca trước sự chứng kiến của chiếc cầu nối liền hai đầu tử, sinh đó.

Trong tác phẩm của Trầm Tử Thiêng, chiếc cầu không còn là một kiến trúc, một vật thể làm phương tiện nối liền đôi bờ một con sông mà, nó còn là chứng nhân tình cảm, trung tín nhất của những người ra đi, gầy dựng tương lai, nhưng vẫn không quên lời nguyện thầm, trở về:

“Từng đoàn người dệt tương lai đi nắng về trưa - Dập dìu trong tay chan chứa tình thương - Cầu êm bóng xa xa nắng tre rập đường - Áo trắng về trắng cầu quê hương - mỗi lần chiều tan trường - Cầu quen đưa bao chuyến xe - Nhiều khi vẫn nghe buồn vui tràn trề - Âm thầm người đi, người về, trót ghi lời thề ngoài miền sơn khê.”

“Ngày nào cầu đã đưa anh qua phố tìm em - Cầu đã đưa ta sang chỗ hẹn nhau - Cầu tha thiết khuyên anh giữ trọn tình đầu - Nước dưới cầu trong veo - Như cuộc tình duyên nghèo...”

Thế rồi, bất ngờ, thảm họa xẩy ra:

“Tình người về giữa đêm xuân chưa dứt cuộc vui - Giặc đã qua đây gây cảnh nổi trôi - Cầu thân ái đêm nay gẫy một nhịp rồi - Nón lá sầu khóc điệu Nam Ai tiếc thương lời vắn dài...”

Nhân nhắc tới ca khúc “Chuyện một chiếc cầu đã gẫy” của cố nhạc sĩ Trầm Tử Thiêng, tôi nghĩ có dễ ít người biết cách đây nhiều chục năm, khi được nhạc sĩ Anh Bằng đồng ý cho hát thử trong băng nhạc Dạ Lan (tiền thân của trung tâm băng nhạc Asia). Nhựt Thanh khi ấy còn rất trẻ, đã chọn ca khúc đó để quyết định vận mệnh đời ca hát của mình...

Kết quả, một sớm một chiều, tiếng hát Trường Thanh (tức Nhựt Thanh) được nhiều thính giả đón nhận.

Thời gian đó, Trường Thanh không chỉ là một tiếng hát ăn khách, mà anh còn tạo lấy cho mình một trung tâm băng nhạc riêng: Trung Tâm băng nhạc Trường Thanh nữa.

***

“Chuyện Một Cây Cầu Ðã Gẫy” là ca khúc viết năm 1968, khi nhạc sĩ Trầm Tử Thiêng đã 31 tuổi; cho nên, nó không phải là một trong những ca khúc đầu tay của ông. Theo một tài liệu được phổ biến trên mạng Bách khoa Toàn thư mở Wikipedia thì:

“Nhạc sĩ Trầm Tử Thiêng, tên thật Nguyễn Văn Lợi, sinh ngày 1 tháng 10, năm 1937, tại Ðại Lộc, Quảng Nam, nhưng trên giấy tờ ghi ông sinh năm 1940. Lớn lên ở thôn quê miền Nam, Trầm Tử Thiêng bắt đầu ca hát từ năm lên 10 ở các thôn quê miền Nam Việt Nam trong thời kỳ chiến tranh chống Pháp từ 1945 tới 1949. Sau đó ông lên Saigon tiếp tục việc học và tham gia hoạt động âm nhạc ở các học đường và các đoàn thể trẻ.

“Năm 1958 ông tốt nghiệp lớp Sư Phạm (1) và bắt đầu đi dạy, đồng thời cũng viết nhạc. Bài Hương Ca Vô Tận được sáng tác trong thời kỳ đầu; nổi tiếng qua giọng hát Thái Thanh.” (2)

Ở tuổi trên dưới 20, nhạc sĩ Trầm Tử Thiêng đã hiến tặng cho đời một ca khúc tuyệt vời, như ca khúc “Hương Ca Vô Tận,” điều này cũng phải là hiếm hoi

Nhưng vào thời điểm cuối thập niên 1950, ông đã dám đưa danh từ riêng - Tên gọi một người con gái vào giữa nhan đề một ca khúc của mình, theo tôi, đó là một chọn lựa cho thấy sự tự tin, đảm lược, chủ tâm làm mới của ông thật đáng khâm phục.

Thật vậy, bởi vì tính tới tháng 4, năm 1975, trong sinh hoạt âm nhạc của miền Nam Việt Nam, vẫn còn một số nhạc sĩ từ chối dùng danh từ riêng trong tựa đề ca khúc của họ.

Không chỉ dùng danh từ riêng là “Hương” (tên thường được dùng cho một phụ nữ,) trong nhan đề ca khúc, nhạc sĩ Trầm Tử Thiêng còn lập lại nhiều lần, tên riêng ấy, trong ca từ của ông.

Ngày đoạn mở đầu của ca khúc, người nghe đã thấy ông tha thiết kêu tên “Hương” tới ba lần:

“Hát nữa đi Hương, hát điệu nhạc buồn điệu nhạc quê hương - Hát nữa đi Hương hát lại bài ca tiễn anh lên đường - Ngày đao binh chưa biết còn bao lâu - Cuộc phân ly may mắn thì qua mau - Hát nữa đi Hương, hát để đợi chờ...”

Nếu ở ca khúc “Hương Ca Vô Tận,” Trầm Tử Thiêng/Nguyễn Văn Lợi còn cất lên câu hỏi như một khao khát bình thường của một người trẻ tuổi, sớm ý thức được thảm họa chiến tranh trên một nửa phần đất nước, qua câu hỏi “Ngày binh đao không biết còn bao lâu” - Với cầu mong “Cuộc phân ly may mắn thì qua mau” - Thì bước vào ca khúc “Kinh Khổ,” cũng là một trong những ca khúc được sáng tác ở thời kỳ đầu của sự nghiệp âm nhạc Trầm Tử Thiêng/Nguyễn Văn Lợi, đã cho thấy cái nhìn của ông về chiến tranh là một cái nhìn thẳng thắn. Không né tránh. Không lẩn trốn. Một cái nhìn nhân danh Việt Nam, đứng trên mọi chính kiến, mọi chủ thuyết chính trị...

Một cái nhìn mà cả hai phía, có thể cùng không đồng ý.

Cái nhìn của một nhạc sĩ trực diện với một cuộc chiến anh em tương tàn. Một cuộc nội chiến. Một cuộc chiến giữa trắng và đen. Giữa hận thù và thành kiến. Giữa mê muội và ảo tưởng...

Vì vậy, chúng ta không nên ngạc nhiên, nếu sau biến cố tháng 4, 1975, một số ca khúc của họ Nguyễn đã được một bộ phận thuộc chính quyền CSVN, mang về Hà Nội nghiên cứu; như nhà báo Nguyễn Ngọc Chấn đã tiết lộ trong bài viết nhan đề “Trầm Tử Thiêng; Người nhạc sĩ của thời cuộc.”

Trở lại với nội dung của ca khúc “Kinh Khổ,” dù họ Nguyễn sáng tác khi còn rất trẻ; nhưng với viễn kiến đi ra từ tấm lòng nhân bản, bao dung lớn, ông đã sớm cho thấy chỉ một vũ khí tình yêu thương chân thật, mới đủ nhiệm mầu đã giải cứu đất nước, giải oan những lời nguyền tồn đọng hằng nghìn năm qua trên sinh mệnh tổ quốc.

Cũng như ca khúc “Chuyện Một Chiếc Cầu Ðã Gẫy” sau này; với “Kinh Khổ’ từ hàng chục năm trước, Trầm Tử Thiêng/Nguyễn Văn Lợi đã “dẫn truyện” bằng hình ảnh người Mẹ - Người Mẹ Việt Nam:

“Mẹ ngồi nguyện cầu hằng bao đêm - Lời kinh vọng xa thật êm đềm - Mẹ cầu cho con, vượt qua ngày tròn - Mẹ cầu cho em tuổi trời xanh còn nguyên đừng biến mất...”

Dù cho thực tế:

“Người về một ngày một lưa thưa - Người đi càng đêm càng đông dần - Từng dài âu lo - Từng đêm đợi chờ - Mộng thật cam go - Miễn là mai niềm tin thành nụ cười.”

(Người đi, người về ở đây, xin hiểu đó là sự bước qua vạch phấn phân chia hai chủ nghĩa.)

Và, cũng thực tế hay, khao khát trở thành hiện thực của họ Nguyễn là:

“...Người về một ngày một đông thêm - Người đi càng giây càng thưa dần - Rồi ngày sinh ly - Rồi đêm từ biệt - Còn lại đêm nay với vòng tay tình yêu người và người.”

Khi tình yêu là lời cầu nguyện chung cho cả một dân tộc, một đất nước thì kết quả đương nhiên sẽ phải là:

“...Lạnh lùng một ngày một qua mau - Lời kinh mù sương mờ trên đầu - Mộng chờ sau đêm - Ngày mai thật lạ - Thù hận anh em bỗng nhìn nhau gọi nhau thật đậm đà (...)Người về một giờ một đông hơn - Người đi càng giây càng không còn - Một thời điêu linh - Một phen hoạn nạn - Còn lại hôm nay những lời kinh tình yêu đầy nhiệm mầu.”

Trong một tùy bút về “Thầy Thiêng” (cách gọi thân mật của Khánh Ly dành cho nhạc sĩ Trầm Tử Thiêng,) đã không quên nhắc lại một số ca từ trong ca khúc “Kinh Khổ” của Trầm Tử Thiêng. Cô viết:

“...Nhạc ông viết thật nhân bản. Ðầy tình nghĩa. Dù bao nhiêu điêu linh hoạn nạn. Ông vẫn mong có một ngày được ở với “Vòng tay tình yêu người và người.” Dù tình người có tiêu hao qua bao loạn ly ông vẫn chờ một ngày “mai thật lạ - “Thù hận anh em bỗng nhìn nhau gọi nhau thật đậm đà.” Mơ ước không thành, ông đành ra đi, ôm theo một khối tình quê. Ông tự ví mình như một cậu bé mồ côi. Cố vui cuộc sống nhỏ nhoi. Cố quên ngày tháng lẻ loi để lớn. Ðể đêm đêm nhớ về Saigon...”

(Trích “Khánh Ly, Nhạc sĩ Trầm Tử Thiêng”)

Về phương diện hình thức, nếu ở ca khúc “Hương Ca Vô Tận,” Trầm Tử Thiêng là một trong những nhạc sĩ đầu tiên, đem tên người nữ vào ca từ của mình thì ở “Kinh Khổ,” ông cũng lại là một trong vài nhạc sĩ đầu tiên, sử dụng quãng ba, chỉ gồm có ba nốt Ðô, Rê, Mi để hoàn thành tác phẩm của mình.

Rất nhiều nhạc sĩ cho rằng, một ca khúc thiếu những “cao trào” thường không thể thành công. Kinh nghiệm cho thấy, những ca khúc nổi tiếng, được lưu truyền từ đời này qua đời khác, thường có những quãng cách rất lớn.

Chính nhạc sĩ Trầm Tử Thiêng, sinh thời khi so sánh tác phẩm “Kinh Khổ” của mình, với một vài ca khúc khác, cũng từng nói rằng:

“Ðôi khi quãng cách đó là mười ba hay mười bốn quãng. Nó lên tới gần hai bát độ; như ca khúc “Ðêm, Nhớ Trăng Saigon,” của Phạm Ðình Chương ở phần Coda... Nó là một thách đố lớn cho một ca sĩ có âm vực giới hạn...”

Do đó, theo các nhạc sĩ như Trần Duy Ðức, Nguyễn Ðức Cường thì nhạc sĩ Trầm Tử Thiêng là người duy nhất, tính tới hôm nay, đã gặt hái được sự thành công rực rỡ với một ca khúc trước sau, chỉ dùng quãng ba.

Nhạc sĩ Trần Duy Ðức nói:

“Quãng ba của ông, dựa trên thang âm đều đặn của tiếng mõ...”

Phần nhà thơ kiêm nhạc sĩ Nguyễn Ðức Cường thì thêm rằng:

“...Như tôi hiểu, tiếng mõ là phông nền ắt có và đủ của những thời kinh Phật. Nói cách khác, nó chính là trái tim từ bi, yêu thương mở rộng của dân gian. Và cố nhạc sĩ Trầm Tử Thiêng khi cố ý sử dụng quãng ba, căn cứ trên tiếng mõ này, chắc cũng không nằm ngoài ý niệm ấy.”

***

Ở thế hệ thứ hai của sinh hoạt 20 năm âm nhạc miền Nam, tính từ 1954 tới 1975, nếu có một người lặng lẽ nhất trong mọi sinh hoạt, khiêm tốn nhất trong mọi xuất hiện, thì có lẽ, đó là nhạc sĩ Trầm Tử Thiêng. Thuộc thế hệ âm nhạc thứ hai, thế hệ lớn lên từ xương thịt miền Nam Việt Nam, với những chói lòa của dòng văn chương Mai Thảo, Nguyên Sa, Vũ Khắc Khoan, Doãn Quốc Sỹ và những ca khúc trữ tình của Dương Thiệu Tước, Lê Thương, Phạm Ðình Chương, Văn Phụng, Cung Tiến, Phạm Duy, dòng văn học nghệ thuật từ miền Bắc vượt Bến Hải, vào miền Nam; Trầm Tử Thiêng đã mở lấy cho mình một lồng ngực âm nhạc mới. Những lượng khí trời canh tân, những phần máu thịt thế giới, tân kỳ, đã làm thành một Trầm Tử Thiêng/Nguyễn Văn Lợi của những ca khúc như Hương Ca Vô Tận. Như Kinh Khổ, như Chuyện Một Chiếc Cầu Ðã Gẫy.
Những ca khúc mang tên họ Nguyễn xuất hiện đột ngột, rực rỡ, như có một mặt ngây ngất, choáng váng cảm thức, tâm hồn người nghe. Chỉ với tam cung, thay vì thất cung, chỉ với ba nốt nhạc đô, rê, mi trên thang nhạc 7 bậc, Trầm Tử Thiêng, là người đầu tiên, sử dụng để hoàn tất ca khúc Kinh Khổ. Một ca khúc bất hủ. Ca khúc dựa trên thang âm đều đặn của tiếng mõ. Tiếng mõ, nhịp đập chính của trái tim Phật Giáo hay trái tim dân gian Việt Nam.

Nhưng đâu là chân dung Trầm Tử Thiêng?

Rất ít người có thể thỏa mãn câu hỏi từng được cất lên ở cả hai miền Nam-Bắc trong những năm tháng đầu thập niên 60, kéo dài tới giữa thập niên 70.

Rất ít người có thể thỏa mãn câu hỏi từng được cất lên trong các cộng đồng người Việt lưu vong ở khắp mọi nơi. Sau khi những ca khúc lớn lao, lồng lộng của họ Nguyễn được những thước băng nhựa chuyển tới những tâm hồn Việt Nam luân lạc như Lưu Vong Khúc Của Người Việt Nam, Có Tin Vui Giữa Giờ Tuyệt Vọng, như Một Ðời Áo Mẹ Áo Em, như Hãy Vui Lên Khi Lòng Còn Biết Buồn... Hoặc những ca khúc họ Nguyễn viết chung với nhạc sĩ Trúc Hồ, một người trẻ, niềm hãnh diện của tuổi trẻ ở hải ngoại.

Ðó là những ca khúc như Bước Chân Việt Nam, Bên Em Ðang Có Ta, hay Một Ngày Việt Nam, vân vân...

Câu hỏi khó được trả lời một cách thỏa đáng, bởi vì, sau bao nhiêu năm ở quê người, tài hoa và trí tuệ vạm vỡ kia, trái tim bát ngát nhân bản nọ, vẫn là một con người lặng lẽ nhất, trong mọi sinh hoạt, khiêm tốn nhất trong mọi xuất hiện.

Con người đó chính là Nguyễn Văn Lợi, người thầy giáo hiền hòa một thời với bảng đen phấn trắng. Con người đó, chính là Nguyễn Văn Lợi sinh năm 1937 tại Quảng Nam, với bài hát đầu tiên được phổ biến rộng rãi, nhan đề Rồi 20 Năm Sau (Lời của Mẹ) viết năm 1957.

Con người đó, con người Nguyễn Văn Lợi, một tên gọi khác của Trầm Tử Thiêng, trái ngược với bản chất khiêm tốn, ở lãnh vực âm giai và trí tuệ, ông lại luôn là kẻ mở đường, xốc tới những cánh rừng tâm linh, nhân bản chưa người khai phá. Con người đó, con người Trầm Tử Thiêng trong Nguyễn Văn Lợi, trái ngược với bản chất lặng lẽ, lại luôn là kẻ gieo mình lên đỉnh đầu những ngọn sóng quê hương, chọn đứng cheo leo trên những đỉnh dốc dân tộc và, tổ quốc.

Như khi thiên tai, khi trận bão Linda, vung lưỡi hái tử thần lên bao nhiêu ngàn đồng bào sống dọc theo ven biển miền Ðông Nam tổ quốc Việt, ông đã đứng lên trên mọi ngộ nhận, mọi kiêng cữ, mọi hiểm nguy, để banh ruột phơi gan ông ra, chia sẻ cùng ruột thịt, quê nhà. Trong tinh thần chia sẻ với ruột thịt ở trong tấm lòng mở ra cùng tận, nghiêng lắng trái tim mình để chia sớt phần nào bất hạnh, Trầm Tử Thiêng viết Quê Nhà Còn Giông Bão.

Như đã nói, trái tim họ Trầm, là trái tim chọn ở cùng những nhịp đập đất nước. Rung động của họ Trầm là những rung động cùng nhịp với ngọn triều thế sự. Trong nỗ lực đi tìm những ý nghĩa sâu thẳm của một đời người, trong lắng sâu để nghe được hơi thở tương lai, nhịp quay của lẽ tuần hoàn, thấp thoáng trong các nhạc phẩm của họ Trầm còn là niềm tin yêu, những tiếng cười của nhịp vui sống. Ðiển hình cho nhân sinh quan đầy tính yêu người và yêu đời này, là ca khúc Hãy Vui Lên (Khi Lòng Còn Biết Buồn):

Hãy vui lên khi lòng còn biết buồn! Ðời cỏ cây yêu mưa thích nắng, nên xanh thêm lộc mới. Và giọt lệ nhân sinh quý giá như bao nhiêu nụ cười... Cứ vui chơi đến tận cùng vũ trụ - tội tình gì quanh năm ru rú giam chân nơi hẻo lánh - hẹn một ngày anh em đánh chén say sưa trên Hỏa Tinh - Cứ quay quay theo vòng cờ thế sự - Như người tù binh năm xưa - nay đã hiên ngang lên Ðại sứ - Trở về Hỏa Lò nâng ly chếnh choáng, ôm vai từng kẻ thù...

Dõi theo bước chân âm nhạc, khai phá của Trầm Tử Thiêng, từ Việt Nam qua tới quê người, có dễ Trầm Tử Thiêng là một trong số ít nhạc sĩ của chúng ta, đã bắt được nhịp đập cái trái tim thời sự, trái tim đất nước, nên cõi nhạc của ông, lúc nào cũng tươi rói những dự kiện thời sự, và luôn cả những tựu thành tốt đẹp của nhân loại nữa. Nhạc sĩ Anh Bằng từng thán phục họ Nguyễn ở lãnh vực này, khi ông nói:

“Trầm Tử Thiêng có một khả năng đặc biệt, hơn tôi rất xa. Ðó là khả năng nhậy bén của một nhạc sĩ viết được những ca khúc giá trị cho chiến dịch...”

Riêng tôi, tôi vẫn nghĩ, Trầm Tử Thiêng không chỉ là kẻ viết sử bằng âm nhạc mà ông chính là nhân chứng của từng giai đoạn lịch sử đa đoan, tiêu biểu của đất nước.

Nếu trong âm nhạc, Trầm Tử Thiêng thường là kẻ đứng trong hàng thứ nhất, hàng ngũ dẫn đường hăm hở, nhiệt tâm thì, trong đời sống cá nhân, ông lại là kẻ đìu hiu, cô quạnh, trong đời sống hàng ngày. Và ông càng đìu hiu cô quạnh hơn nữa, trong đời sống tình cảm của mình.

Rất ít người được nghe ông tâm sự về đời riêng. Những hạnh phúc/khổ đau trong tình trường. Phải chăng vì thế, một người bạn thân cận với ông, đã dùng hình ảnh một nhà tu khổ hạnh, như dấu vết nhận dạng con người, đời sống của Trầm Tử Thiêng/Nguyễn Văn Lợi.

Nhưng sự thực không phải thế. Sự thực trái ngược hẳn. Nếu ở mặt quê hương, Trầm Tử Thiêng là kẻ chọn gieo mình lên đỉnh đầu ngọn sóng quê hương, chọn đứng cheo leo trên những ngọn dốc dân tộc; là nhân cách âm nhạc Trầm Tử Thiêng, thứ nhất; thì, trong tình yêu, họ Nguyễn lại tự nguyện làm người tình thủy chung với những đổ vỡ, những bất hạnh, chia, lìa,...

Tôi có cảm tưởng như tính thủy chung, lòng bao dung của họ Nguyễn là nhân cách âm nhạc thứ hai của đời nhạc Trầm Tử Thiêng vậy.

Năm 1970, khi ngồi xuống, trầm mình trong nhát chém tình yêu, mang tên hạnh-phúc- chia-lìa; ve vuốt, âu yếm vết thương của mình ông viết:

Ta nghiêng tai nghe lại cuộc đời - thì hãi hùng hoàng hôn trờ tới - Ta nghiêng vai soi lại tình người - thì bóng chiều chìm xuống đôi môi - Ðang mân mê cho đời nở hoa chợt bàng hoàng đến kỳ trăn trối - Ðang nâng niu cuộc tình lộng lẫy - bỗng ngỡ ngàng vụt mất trong tay - Ta khổ đau một đời, để chết trong tình cờ - Ta tìm nhau một thời, để mất nhau vài giờ - Bàn tay làm sao níu, một đời vừa đi qua - bàn tay làm sao giữ, một thời yêu thiết tha - Mang ơn em, trao tặng một lần - là kỷ niệm dù không đầm ấm - mang ơn em đau khổ thật đầy - là nắng vàng dù nhốt trong mây - mang ơn trên cho cuộc đời ta - vài vạn ngày gió cuồng mưa lũ - trăm cơn đau, một vầng nhang khói - kéo ta về, về cõi hư vô.

Ðó là ca khúc “Tưởng Niệm.” Ðó là “kỷ niệm dù không đầm ấm” của Trầm Tử Thiêng. Nhưng nó cũng là tưởng niệm, là kỷ niệm của không ít những tuổi trẻ Việt Nam trong thời điểm chiến tranh đĩ.

Năm 1985, mười năm sau cuộc chia tay với người yêu vì biến cố 30 tháng 4, năm 1975, họ Nguyễn lại ngồi xuống, lại vuốt ve, âu yếm vết thương mình:

Mười năm yêu em, em thấy đời mộng mị - mười năm yêu em, ta thấy tình cuồng si - mười năm yêu em, ta hóa thành chiếc lá trôi theo từng cơn lũ của kiếp sống - Tình chưa yên vui, bên sóng đời cuồng nộ - chợt đêm chia phôi, ngăn cách một đại dương - nhiều đêm gian nan, ta ngỡ mình sắp đuối - nhưng em, tình vẫn hát từ bến chờ - Ôi ta nhớ những đêm nằm mộng biển - hồn ta bay trên đôi cánh reo mừng - giữa cằn cỗi, chợt nghe tình xao xuyến - ngỡ môi em thầm đợi những mùa xuân - Dường như trong Ta, em có điều tuyệt vọng - dường như trong Em, ta vẫn đầy hoài mong - Mười năm yêu em cũng sẽ là mãi mãi - xin em cùng ta hát để nhớ hoài...

Ðó là “Mười Năm Yêu Em” của Trầm Tử Thiêng. Cũng như tình khúc “Tưởng Niệm,” sáng tác cách đó 15 năm năm, giữa quê nhà, tình khúc Mười Năm Yêu Em của họ Trầm, ở quê người, đã lập tức trở thành tiếng hát trên môi, trở thành người tình trong tâm tưởng của những người yêu nhạc Trầm Tử Thiêng trong và ngoài đất nước.

Ðể kết luận, với tôi, nhạc sĩ Trầm Tử Thiêng/Nguyễn Văn Lợi là một tài năng âm nhạc đặc biệt, ông là một trong những nhạc sĩ đã vượt ngoài và, vượt xa giới hạn của lãnh vực tình khúc.

Du Tử Lê

(Tháng 2, năm 2010)

Chú thích:

(1) Nhà báo Vương Hồng Anh, tức Nguyễn Chí Khả cho biết, nhạc sĩ Trầm Tử Thiêng tốt nghiệp khóa Sư Phạm Cấp Tốc, Saigon. Thời gian đó miền Nam thiếu giáo chức, nên khóa học chỉ kéo dài 9 tháng.

(2) Ðầu thập niên 1990, ở quê người, nữ danh ca Thái Thanh một lần nữa, ghi âm ca khúc này trong bộ đĩa “Thái Thanh Hải Ngoại,” do trung tâm băng nhạc Diễm Xưa thực hiện và phát hành.


Nguồn: Người Việt Online

Lời ca ý nhạc vào Xuân (Quỳnh Giao)

Quỳnh Giao


Tân nhạc nước ta là một rừng hoa bát ngát. Hoa có thứ lộng lẫy, có thứ nồng hương, có loại chỉ có sắc không hương, có thứ đẹp não nùng, có thứ mong manh ẻo lả, có loài trong trắng đơn sơ. Người ta yêu nhạc cũng như yêu hoa, hoàn toàn bằng cảm tính chủ quan. Nói về nhạc, mức thẩm âm khác nhau của người nghe đã là điều khó diễn tả. Sang đến lời ca thì sự yêu thích khen chê có lẽ tùy tâm trạng của từng người, vào từng hoàn cảnh.

Trong giới yêu thích nhạc cổ điển Tây phương, người ta thường luận rằng người giỏi toán thì thích nhạc Bach hay Vivaldi, chuộng văn chương thời yêu nhạc Chopin, Lizst... Tính tình dũng mãnh, bảo thủ thì yêu Wagner, hồn nhiên và ôn hòa thì thích Mozart, người khắc khổ chẳng thể không mê Beethoven... Ðó mới chỉ nói đến loại nhạc không lời, loại nhạc đòi hỏi người nghe một trình độ hiểu biết tương đối về nhạc, hoặc một trí tưởng tượng phong phú.

Cổ nhạc của chúng ta - loại nhạc không lời - thì hiển nhiên cũng đòi hỏi trình độ ấy, và khởi đầu bằng cách chịu khó nghe, nghe mãi thì mới thấy quen. Rồi học hỏi rồi thì mới hiểu và thấy thích.

Trừ một thiểu số thiên phú, ai ai trong chúng ta cũng phải trải qua tiến trình tập nghe thì mới làm giàu thêm cho cảm xúc và khả năng thưởng thức.

Sang đến loại nhạc có lời như tân nhạc của nước ta thì người nghe hòa lẫn tình cảm của tác giả với cảm quan của riêng mình. Việc hướng dẫn có khi hết là cần thiết, cho nên lòng yêu nhạc mới dễ đi tới tận cùng của chủ quan. Một thanh niên tới tuổi hai mươi vừa đi thăm bạn gái về ắt phải lâm râm Em Ðến Thăm Anh Một Chiều Mưa, và mẹ cha có la cũng khăng khăng tuyên bố nhạc của Tô Vũ là nhất! Gặp trường hợp người yêu của chàng mặc áo tím, thì Ngàn Thu Áo Tím của Hoàng Trọng và Vĩnh Phúc sẽ lên ngôi Bắc Ðẩu...

Nhưng là người nghe, chúng ta nghĩ gì về sở thích của chính các nghệ sĩ sáng tác?

Ðược may mắn nuôi dưỡng và trưởng thành trong một gia đình yêu nhạc, người viết học nhạc và sinh hoạt trong môi trường đó từ khi còn học chữ. Với Quỳnh Giao, thế giới tân nhạc là gia đình thứ hai, quen thuộc từ thuở ấu thơ. Từ tấm bé, những tên tuổi Phạm Duy, Vũ Thành, Hoàng Trọng, Văn Phụng, Phạm Ðình Chương, cùng những tiếng hát Anh Ngọc, Thái Thanh, Mộc Lan, Kim Tước, Châu Hà... là cô chú như người thân trong gia đình. Vì vậy, bài này thử làm cái gạch nối giữa bạn đọc - người thưởng ngoạn - và các nghệ sĩ, tác giả, khi nói về những ca khúc họ yêu thích, của chính họ. Chúng ta có thể gặp nhiều bất ngờ lỳ thú, như khi gặp lại mùa Xuân.

Xin bắt đầu bằng một nhạc sĩ lớp tiền phong của nền nhạc Việt, đó là Dương Thiệu Tước, mất từ năm 1995. Ông sáng tác hơn hai trăm ca khúc, với đủ thể loại. Mang âm hưởng Tây phương có Thuyền Mơ, Áng Mây Chiều, Bến Xuân Xanh hay Mơ Tiên.

Tiết điệu phong phú lôi cuốn là những bản viết theo nhịp Tango, như Cánh Bằng Lướt Gió, Hờn Sóng Gió, Ước hẹn Chiều Thu... Nổi tiếng nhất có lẽ ở những bài có nét cổ truyền như Tiếng Xưa, Ðêm Tàn Bến Ngự, hoặc trữ tình như Bóng Chiều Xưa, và Ngọc Lan. Hai ca khúc Bóng Chiều Xưa và Ðêm Tàn Bến Ngự trình bày nhiều nhất và được ưa thích nhất.

Bóng Chiều Xưa là tác phẩm hài hòa phần nhạc của Dương Thiệu Tước và phần lời ca của Minh Trang, mẫu thân của người viết. Trong các tác phẩm của Dương Thiệu Tước, bà yêu nhất bài Buồn Xa Vắng nhịp Boston lãng mạn, tình tứ nồng nàn. Bản này ít được thính giả biết đến.

Nói về Ðêm Tàn Bến Ngự nhà văn Võ Phiến có lần nêu lên nhận xét mà riêng tôi cho là thật tinh tế: Ca khúc có âm hưởng miền Trung sâu đậm nhất và tuyệt vời nhất lại do một nhạc sĩ chính cống người Bắc soạn ra! Riêng phần tác giả, trong gia đình, chúng tôi biết Dương Thiệu Tước thích nhất một bài ít thấy trình bày là Mơ Tiên. Ðây là một ca khúc có tiết điệu hết sức mới, ít được trình bày vì khó hát và vì đòi hỏi một dàn nhạc với hòa âm hẳn hoi. Mơ Tiên có phần nhạc đệm như giai điệu của Ravel trong bản Boléro bất hủ với nhịp phách dìu dặt và càng lúc càng dồn dập. Về các ca khúc của Dương Thiệu Tước, sở thích của Quỳnh Giao không khác gì những người bình thường: yêu nhất Ngọc Lan, tuyệt đẹp về cả nhạc lẫn lời.

Nhạc sĩ lão thành Phạm Duy là người cống hiến nhiều ca khúc nhất cho chúng ta. Không có ông, có lẽ tân nhạc Việt Nam không như ngày hôm nay. Phân tích những tác phẩm được ưa thích nhất của Phạm Duy không phải là việc đơn giản. Ông viết quá nhiều và hầu như thích hợp với mọi giới thưởng ngoạn. Theo thiển ý, và nữ danh ca Thái Thanh cũng đồng ý như vậy, Tình Ca là bài được yêu thích nhất. Nhạc phẩm này được viết vào thời điểm gia đình Phạm Duy giao du mật thiết với học giả Nguyễn Ðức Quỳnh. Lời ca là sự góp ý của Nguyễn Ðức Quỳnh với Phạm Duy.

Viết vừa ráo mực, Phạm Duy hát cho Thái Thanh nghe ngay và từ đó bài hát gắn liền với tên tuổi của bà.

Thực ra từ hơn nửa thế kỷ nay, nhạc và lời ca của Phạm Duy đã đi sâu vào lòng người. Ai cũng có một lần trên đời thấy lòng mình thổn thức với Tiếng Ðàn Tôi, Cành Hoa Trắng, Khối Tình Trương Chi... Rộn ràng lòng yêu nước với Về Miền Trung, Quê Nghèo, Tình Nghèo, và nhất là hai bản trường ca Con Ðường Cái Quan và Mẹ Việt Nam. Những đôi lứa yêu nhau thì qua bao thế hệ vẫn thì thầm Ngày Ðó Chúng Mình, Thương Tình Ca, Trả Lại Em Yêu, Cỏ Hồng...

Tác giả thì cho biết bài nào ông viết ra ông đều yêu cả, nhưng ông thích nhất hai bài trường ca, vì công lao và vì tính chất trường tồn của nó.

Trong suốt mấy chục năm hát và nghe nhạc Phạm Duy, Quỳnh Giao yêu nhất theo từng giai đoạn của cuộc đời. Khi còn trẻ, yêu nhất Dạ Lai Hương. Tuổi trung niên thì yêu bài Kỷ Niệm, và bây giờ yêu Chiều Về Trên Sông có lời ca thâm thúy và nét nhạc bao la mà buồn cô quạnh.

Nhạc sĩ Vũ Thành là người Quỳnh Giao kính mến về cả tài nhạc lẫn tư cách ngoài đời.

Theo ý riêng, ông là người tài hoa và khí phách nhất, nhưng lại sáng tác không nhiều dù cống hiến cả cuộc đời cho nhạc. Nghệ thuật viết hòa âm của ông xứng đáng bực thầy trong ngành ca nhạc, và cho đến nay, nhiều ca sĩ thượng thặng vẫn nhắc nhở đến. Ai đó đem từ quê nhà một cuộn băng có giọng hát mình hát với dàn nhạc và hòa âm Vũ Thành thì coi như tìm lại được một bảo vật, giữ gìn cẩn trọng và đôi khi không dám cho ai mượn về nghe, sợ họ đánh mất...

Vũ Thành viết ít nhưng mỗi bài hát của ông là một tuyệt tác. Nhạc Vũ Thành mang âm hưởng Tây phương, sang trọng và quý phái, khó hát và kén người nghe. Ông được thính giả biết đến nhiều nhất qua bài Giấc Mơ Hồi Hương, viết sau cuộc di cư từ Bắc vào Nam. Ca khúc được ông yêu nhất là Thụy Khúc viết đầu thập niên 70, và là bài hát cuối cùng trong đời. Bài này được giọng hát ông yêu thích nhất trình bày trong tape nhạc “Tiếng Chiều Rơi” do Lê Văn Khoa thực hiện vào thời gian gần như đầu tiên của làng nhạc hải ngoại. Nữ danh ca Kim Tước, người trình bày trung thực nhất những tác phẩm của Vũ Thành, thì yêu nhất bài Gửi Áng Mây Hàng, lời ca nói về nỗi ai oán khôn nguôi về mối sầu tha hương, và sự tiếc thương mối tình nơi cố xứ. Ý nhạc thiết tha và bâng khuâng.

Cũng là người trình bày nhạc Vũ Thành rất đạt và làm tác giả hài lòng, Nam danh ca Anh Ngọc, có tâm sự là ông thích nhất bài Nhặt Cánh Sao Rơi, viết về sự xa cách của tình bạn đậm đà. Anh Ngọc cho biết ông thích loại nhạc sang quý dù là ít phổ biến. Ông càng thích vì loại nhạc đó đòi hỏi người trình bày phải có trình độ và kỹ thuật mới hát được. Riêng Quỳnh Giao thì yêu nhất bài Nhớ Bạn của ông, vì nét nhạc trang trọng êm ái, và lời ca tình cảm trân trọng.

Cũng như Vũ Thành, nhạc sĩ Cung Tiến sáng tác không nhiều, nhưng được thính giả dành cho một chỗ đứng cao quý riêng. Lúc còn trẻ, ông viết nhiều tác phẩm có âm hưởng bán cổ điển Tây phương như Hương Xưa, Nguyệt Cầm, Ðêm Hoa Ðăng, Mùa Hoa Nở, kết hợp lời ca rất cổ, với hình ảnh rất “Ðường thi”. Càng lớn tuổi ông càng có khuynh hướng soạn ra những giai điệu phức tạp phong phú hơn và gần với Ðông phương hơn, như Hoàng Hạc Lâu, Kẻ Ở, Vết Chim Bay...

Và dường như ông không viết lời nữa, mà chỉ phổ thơ. Ngoài ba bài thơ phổ nhạc vừa kể, Cung Tiến còn đưa nhạc vào thơ như Thuở Làm Thơ Yêu Em, Ðêm, Lệ Ðá Xanh. Thính giả thì vẫn yêu thích những bài ông viết lúc trẻ như Thu Vàng, Hoài Cảm, nhưng ông thì thích nhất tác phẩm không lời viết cho dàn nhạc đại hòa tấu, bản Chinh Phụ Ngâm Khúc, ông viết rất công phu và sử dụng hoàn toàn giai điệu Ðông phương. Anh Ngọc thích nhất Mắt Biếc, Duy Trác thích nhất Hương Xưa, người viết bài thì thích nhất Lệ Ðá Xanh, thơ Thanh Tâm Tuyền phổ nhạc, bao giờ nghe cũng rất mới.

Chúng ta không thể thiếu nhạc Phạm Ðình Chương trong cuộc sống. Ngược với Vũ Thành, Phạm Ðình Chương được nhiều người biết và có một số lượng tác phẩm đáng kể. Ông được coi như một nhạc sĩ tài hoa, với tác phẩm đượm hồn dân tộc. Ông có biệt tài phổ nhạc vào những bài thơ hay nhất của chúng ta, kể cả những bài mà ông xem là thuộc loại bí hiểm. Thơ tình được Phạm Ðình Chương phổ nhạc trở thành những ca khúc dễ thuộc, dễ yêu nhất.

Trong chỗ bạn bè thân thiết, ông hay nói đùa rằng ai tán gái cũng phải nhờ đến nhạc của ông làm mai mối. Thổ lộ mối tình cho nàng thì còn gì hay hơn Mộng Dưới Hoa (thơ Ðinh Hùng). Còn muốn vật vã khóc than cho nỗi tuyệt vọng của mình nàng mủi lòng thì đã có Người Ði Qua Ðời Tôi (thơ Trần Dạ Từ). Ðám cưới tiệc tùng, ngày Xuân ngày Tết mà thiếu Ly Rượu Mừng thì thiếu vui. Hỏi ông về tác phẩm yêu thích nhất của mình, ông cho biết thích Hội Trùng Dương vì tính chất nghệ thuật và giá trị trường cửu của nó. Sau này, ra tới hải ngoại thì đó là Ðêm Nhớ Trăng Saigon, phổ thơ Du Tử Lê. Riêng Quỳnh Giao thì yêu nhất Bài Ngợi Ca Tình Yêu gồm có hai phần (Bài Ngợi Ca Tình Yêu và Ðêm Mầu Hồng) phổ từ một bài thơ dài của Thanh Tâm Tuyền.

Người nhạc sĩ gần với loại nhạc của khiêu vũ trường là Văn Phụng. Ông thành công với loại nhạc vui tươi và có đầy sở trường về tiết điệu. Nói như thế không có nghĩa là ông thiếu loại nhạc buồn. Chỉ vì nghĩ đến Văn Phụng, người ta cảm thấy ngay không khí vui tươi của thành phố, của ánh đèn mầu. Ông đem những nhịp điệu Tây phương vào tân nhạc rất sớm, như bản Trăng Sơn Cước nhịp Bolero, hay Tôi Ði Giữa Hoàng Hôn nhịp Slow Rock.

Những ca khúc trữ tình của Văn Phụng rất nhẹ nhàng và được yêu thích là Suối Tóc, Tiếng Dương Cầm, Lời Nhi Nữ. Nữ danh ca Châu Hà, người bạn đời của ông, thì thích nhất Tôi Ði Giữa Hoàng Hôn, hoàn toàn vì kỷ niệm: bến Hoàng Hoa được nói đến trong bài là bờ sông Saigon, nơi hò hẹn của hai người! Hỏi ông là sáng tác nào thích nhất, Văn Phụng trả lời khi được lái xe đưa ông đi mua cây kèn Clarinet ngày ông mới đến Mỹ: Thích nhất bài Chán Nản, viết năm 1972. Lý do bài hát nào có tâm sự của mình thì mình nhớ nó nhất! Riêng Quỳnh Giao thì thích nhất bài Yêu, chỉ vì tiết điệu khoan thai nhịp 3/4 thật chậm, mà ray rứt khôn nguôi...

Khi viết nhạc hoặc đặt lời, người nghệ sĩ hoàn toàn tự do làm chủ tác phẩm của mình. Nhưng, khi tác phẩm được phổ biến trong quần chúng, nó bắt đầu có đời sống riêng, vượt khỏi sở thích hay chủ đích ban đầu của tác giả. Có khi nó được đón nhận hững hờ, rồi chìm vào quên lãng, rồi sau đó khá lâu lại được yêu thích bất ngờ, Vì hoàn cảnh chiến cuộc, hoặc vì tâm trạng chung của xã hội, trong một thời điểm nào đó. Cũng có khi tác phẩm được viết ra theo kiểu “trả nợ”, như một nhà văn viết “feuilleton” bị thúc bài, viết xong rồi quên, vậy mà lại được thính giả đón nhận nồng nhiệt!

Các ca sĩ có lẽ chỉ đóng góp một phần nhỏ trong sự thành công của một ca khúc, nếu coi sự yêu thích của công chúng là một thành công.

Thông thường, nói theo lời một nhà văn Ý ghi lại ở đâu đó, nghệ sĩ thường thích tác phẩm của mình được đón nhận đông đảo, nhưng... chỉ một số ít hiểu được thôi. Vì sao lại có phản ứng “lập dị” như thế? Phải chăng họ có cảm quan khác với công chúng, và ít khi hài lòng với những gì đã có, hay đang có. Họ muốn ra khỏi đám đông để tìm cảm hứng mới lạ, nếu được đón nhận càng hay. Trong tinh thần đó, có lẽ họ là những người được yêu thích nhất, nhưng cũng cô độc nhất...

Nguồn: Báo Người Việt Xuân Canh Dần 2010

Joe Dassin - L'été indien - Google Translate

Cây đũa thần kỳ của Google Translate - google Toolbar, làm mớ tiếng Pháp nhỏ híu của tôi đỡ phải đoán những chữ không biết, khi tìm đọc bài nhạc L'été indien của Joe Dassin.

với 1 cái click là thành:

Quá sức hay. Cách đây 5-6 năm, khi tìm hiểu về lối translate theo các văn bản, tôi cũng chẳng hiểu khi nào sẽ được dùng nữa. Nhờ Google biết nhìn xa trông rộng, biết là nếu cho các translation tools for free thì thế giới sẽ giao lưu với nhau nhiều hơn, sức quảng cáo cũng nhiều hơn, thả con tép bắt con tôm.

Cách dịch theo phương pháp văn bản thì cần dùng rất nhiều các văn bản có sẵn, thí dụ như các bản dịch Anh-Pháp, Pháp-Anh, v.v. càng nhiều bản thì độ chính xác càng cao. Còn như tiếng Việt mình, vì Google không có nhiều những bản dịch song ngữ nên đọc rất buồn cười.

Google Translate is an automatic translator -- that is, it works without the intervention of human translators, using state-of-the-art technology instead. Most commercial machine-translation systems in use today have been developed using a rule-based approach, and require a lot of work to define vocabularies and grammars. Our system takes a different approach; we feed the computer billions of words of text, both monolingual text in the target language, and aligned text consisting of examples of human translations between the languages. We then apply statistical learning techniques to build a translation model. (From http://translate.google.com/support/?hl=en)

***
Joe Dassin thì tôi mê từ lâu rồi, có sưu tầm và mê nhạc của anh với những "Et si tu n'existais pas", "Les Champs Élysées", "Les Dalton", "Si tu t'appelle melancolie",  "À toi", v.v. Nghe thôi chứ không được xem, nay thì đã thấy và nghe giọng thì thầm của anh ...



Joe Dassin

L'ÉTÉ INDIEN

Paroles: Pierre Delanoë et Claude Lemesle; paroles et musique originales: S. Ward, Pasquale Losito, Vito Pallavicini et Salvatore Cutugno


PARLÉ:
Tu sais, je n'ai jamais été aussi heureux que ce matin-là. Nous marchions
Sur une plage, un peu comme celle-ci. C'était l'automne, un automne où il
Faisait beau, une saison qui n'existe que dans le Nord de l'Amérique.
Là-bas on l'appelle l'été indien, mais c'était tout simplement le nôtre.
Avec ta robe longue, tu ressemblais à une aquarelle de Marie
Laurencin. Et je me souviens, oui je me souviens très bien de ce que je
T'ai dit ce matin-là, il y a un an, un siècle, une éternité...


On ira où tu voudras, quand tu voudras,
Et l'on s'aimera encore lorsque l'amour sera mort.
Toute la vie sera pareille à ce matin
Aux couleurs de l'été indien.

PARLÉ:
Aujourd'hui je suis très loin de ce matin d'automne, mais c'est comme si
J'y étais. Je pense à toi, où es-tu, que fais-tu, est-ce que j'existe
Encore pour toi... Je regarde cette vague qui n'atteindra jamais la dune.
Tu vois, comme elle, je reviens en arrière, comme elle,
Je me couche sur la sable. Et je me souviens, je me souviens des marées
Hautes, du soleil et du bonheur qui passaient sur la mer il y a une
Éternité, un siècle, il y a un an...

On ira où tu voudras, quand tu voudras,
Et l'on s'aimera encore lorsque l'amour sera mort.
Toute la vie sera pareille à ce matin
Aux couleurs de l'été indien.

On ira où tu voudras, quand tu voudras,
Et l'on s'aimera encore lorsque l'amour sera mort.
Toute la vie sera pareille à ce matin
Aux couleurs de l'été indien.

Elle chantait ma vie en musique (Killing me softly with his song)

Một bản nhạc trữ tình, "kinh điển" mà ai cũng đều biết và yêu thích, đó là bài "Killing me softly with his song" (Giết tôi êm đềm với bài hát của anh)

Roberta Flack's Killing me softly with his song



Bản nhạc Việt tên "Nỗi Đau Dịu Dàng" do nhạc sĩ Lê Hựu Hà soạn (theo một số trang web Việt)

Ngồi nghe anh hát thiên tình ca
Ngỡ như đất trời giao hòa
Và tai nghe thấy một rừng âm vang
khúc hát dâng đời ta
Cỏ cây muôn loài điều hân hoan
Nhưng riêng em tưởng như anh

Chorus: Bóp nát sức sống em bằng tiếng ca
Bóp nát sức sống qua điệu nhạc
Bằng lời dịu dàng anh đã giết em
giết chết trái tim em bằng tiếng ca
ru em trong u mê và xót xa
nhắm mắt với nỗi đau
ngọt lịm da...

Rồi khi cơn sốt dun tình tôi
Bốc theo cõi nhạc xa vời
Và anh lên tiếng gọi hồn em
đang khóc bên con vực sâu
Hãy mau lên đường về quyến luyến
Khi nghe thân xác nài van (Chorus)

Giờ đây ai hát lên tình ca
Khiến tôi thấy mình xa lạ
Lời ca âu yếm vỗ về em
nhưng vẫn thấy xa thật xa
Thiếu anh khúc nhạc thành vô duyên
Tim em vẫn còn nghe (Chorus)

 Bản này cũng đã có lời nhạc Pháp như sau:

Nghe: Elle chantait ma vie en musique

On m'avait dit qu'elle chantait
Dans un quartier perdu.
Alors ce soir pour l'écouter je suis venu
Et les mots de sa chanson
Semblaient écrits pour moi.

REFRAIN:
Elle chantait ma vie en musique
Elle disait mes mots en chanson
Je revoyais l'Amérique
Elle touchait mon cœur tendrement
Elle me rassurait doucement
Elle m'emportait loin du présent.

Les notes de mes années
Défilaient sous ses mains
Sans me connaître elle semblait me connaître bien
Oh, j'étais seul avec elle
Elle racontait mon passé.

REFRAIN

J'aurais voulu deviner
Qu'elle chantait pour moi
Mais il y avait tant de tristesse dans sa voix
Ouh, qu'elle avait l'air d'être seule
Seule avec sa chanson

REFRAIN

Hé, je dis qu'elle chantait ma vie
Oh, et qu'elle disait mes mots
Je revoyais l'Amérique
Elle touchait mon cœur, oh si tendrement
Elle le rassurait, oh doucement
Elle m'emportait loin du présent, ouh.


Tiếp theo, mời bạn nghe bản hòa tấu: Paul Mauriat - Elle chantait ma vie en musique

Điểm mà tôi muốn nói trong post này là cái intro với 4 measures thêm vào của Paul Mauriat quá "ác liệt". Người nghe chỉ mới vừa quen sơ sơ cái melody của intro thì đã bị lạc tai qua câu nhạc chính. Tôi lên piano dạo thử thì thấy Paul rất sáng tạo. Câu intro này dựa trên hợp âm DM7(13) với các nốt là [DM7] la la la la la la [DM7(13)] sol ré sol [DM7] fa# fa# fa# fa# mi [DM7(13)] (lặp lại 2 lần) Sau đó là melody chính, gamme Dm7 thuộc thang âm La thứ (iv).


Cần phải nói rõ thêm chỗ sáng tạo này một chút. Khi viết intro cho một bài nhạc, thường thì người ta hay dùng thang âm của phiên khúc, hay của điệp khúc để mà dẫn bài. Thí dụ như bài này, với thang âm La thứ, thì bài sẽ có những nốt intro trong thang âm La thứ đó. Hay nếu đi xa hơn một tí, thì dùng các hợp âm cuối của điệp khúc như Bb hay A (là lúc bài nhạc về La trưởng trước khi về lại chord Dm (rồi khi cơn sốt ...). Tuy nhiên. Paul dùng cái sự liên lạc rất mong manh của gam Dm, rồi  tìm cách dùng DM7 để viết intro. DM7 là một biến thể jazzy của Ré trưởng. Ré trưởng (có hai nốt thăng) thì không ăn nhập gì với La thứ (không có nốt thăng giáng nào hết), vì thế nghe rất lạ tai, rất fresh.

Cái hay, do đó là cho người nghe chơi vơi trong Ré trưởng, rồi chuyển đột ngột sang ré thứ. Nó tạo cho ta một cảm giác "fresh", như tìm thấy cái mới lạ, "khi em/anh bước vào đời", đã killing me softly with his/her song ....

J'AI ENCORE, RÊVÉ D'ELLE

Hai ba tuần nay, từ khi tìm ra hai youtube sites chứa nhạc xưa của ban nhạc Paul Mauriat, tôi say mê nghe đi nghe lại các nhạc phẩm của thời kỳ 1965-1970, là thời kỳ đang .. mặc tã :-) Rồi từ từ sau đó nghe tiếp các nhạc phẩm từ 1971 trở đi, đến nay là đang sưu tầm các bài nhạc của năm 1976.

Có thể nói Paul đã làm công việc viết sử qua việc chọn trình tấu các bài nhạc qua từng năm của ông. Sức làm việc của ông thật ghê hồn, mỗi năm cho ra đều đặn ít nhất là 3-4 LPs, có năm có tới 5 cái. Mà bài nào hòa tấu cũng hay hết, giữ lại những đặc sắc của bài gốc, rồi chọn nhạc cụ để thay thế ca sĩ cũng như thêm vào intro mới, strings accompagniments mới. v.v.

Một năm 4 cuốn, nghĩa là mỗi 3 tháng là có một LP mới, trung bình 90 ngày để làm 1 LP, từ việc chọn nhạc hay và mới trong năm, xin bản quyền, soạn nhạc, tập tành cho cả ban, ghi âm, v.v. Cứ như thế trong suốt 10-15 năm 1965->1980. My goodness!!!

Tôi đang nghe bài J'ai encore, rêvé d'elle (Tôi lại mơ về em), bèn thử tìm xem tự điển bách khoa Youtube coi ai hát, sau một hồi lục lọi thì cũng tìm ra, đó là một ban nhạc có cái tên lạ hoắc: "Il était une fois". 1976 là lúc tôi đang học thêm một năm nữa ở Lasan Taberd, lớp 4, cả (nửa) nước đang "hồ hởi phấn khởi", còn bố tôi thì đang bị đi tù cải tạo. Hình như khi ấy sắp tới lúc phải ăn bo bo thay cơm rồi ...

Nhạc trẻ Việt Nam (quốc nội), do đó, cũng bị đứt bóng luôn, cũng như mất liên lạc với nhạc trẻ Pháp. Thời Christophe, Dalida, France Gall, thì đã qua rồi, còn những ban nhạc "one hit wonder" như "Il était une fois" có lạ tai thì cũng đúng thôi. Sau này qua Mỹ tuy tôi đã nối lại được dòng nhạc Pháp ít nhiều với Elsa, Pierre Bachelet, và việc tìm mua các CD "the best of France" khác, nhưng sau đó thì cũng không biết thêm nhiều ca sĩ Pháp khác thời 1990 và 2000s. May nhờ có Paul Mauriat và YouTube mà tôi nay lại có dịp sống lại thời vàng son của dòng nhạc trữ tình Pháp Mỹ 1960-1970.

Viva Paul Mauriat!

Nào, mời bạn thưởng thức: Paul Mauriat-J'ai Encore Reve D'Elle từ đĩa nhạc L'ETE INDIEN - 1976

(hay nghe ở Youtube)

Còn xem ban nhạc trình diễn ở đây, để thấm thêm tài biến nhạc người ta thành nhạc có sắc thái Paul Mauriat :-)




Il Était Une Fois

J'AI ENCORE RÊVÉ D'ELLE


J'ai encore rêvé d'elle
C'est bête elle n'a rien fait pour ça
Elle n'est pas vraiment belle
C'est mieux elle est faite pour moi
Tout en douceur juste pour mon coeur
Je l'ai rêvé si fort
Que les draps s'en souviennent
Je dormais dans son corps
Bercé par ses "Je t'aime"

Si je pouvais me réveiller
À ses côtés
Si je savais où la trouver
Donnez-moi l'espoir
Prêtez-moi un soir
Une nuit juste pour elle et moi
Et demain matin elle s'en ira

J'ai encore rêvé d'elle
(Je rêve aussi)
Je n'ai rien fait pour ça
(J'ai mal dormi)
Elle n'est pas vraiment belle
(J'ai un peu froid)
Elle est faite pour moi
(Réveille-toi)
Tout en douceur, juste pour mon coeur

Si je pouvais me réveiller, a ses côtés
(Ouvre tes yeux, tu ne vois pas)
Si je savais ou la trouver
(Regarde-moi)
Donnez-moi l'espoir
(Je suis a toi)
Prêtez-moi un soir
(Je t'aime)
Une nuit, juste pour elle et moi, et demain

Enfin, je vais me réveiller a ses côtés
(Ne t'endors pas, regarde-moi)
C'est sur je vais la retrouver
(Ouvre tes bras)
Donnez-moi un soir
(Je suis a toi)
Laissez-moi y croire
Une vie
Juste toi et moi
Et demain
Tu seras la.

We Are The World 25 For Haiti

Tản mạn: việc làm - học lên - mashup ...

Vừa mới đọc một cái post của một người bạn may mắn tìm được việc làm, tôi cũng cảm thấy vui lây, nhất là sau khi thấy vô số người bạn khác ngoài đời đã bị cho thôi việc. Càng ngẫm nghĩ càng thấy cái truyền thống hiếu học của gia đình lại là nền tảng cho một sự vững chắc và thăng tiến của nghề nghiệp. Từ khi rời bỏ một chế độ xét lý lịch, "con ông cháu cha", sang một xã hội mà "the sky's the limit", mơ ước của tôi hồi đó là có được mảnh bằng cử nhân để bằng anh bằng em, bằng họ bằng hàng. Ai dè từ khi có bằng xong, thì bạn bè trong hãng cũng nhìn mình bằng cặp mắt khác, xếp mình cũng cho mình lên lương cho vừa tầm, rồi software mình viết cũng như là có "bảo chứng" vậy, vì là do "software engineer" viết à nha, chứ không phải là đồ "hack" "hiếc" tầm bậy tầm bạ :-)

Tôi thấy cái vụ có bằng cấp này cũng như là một thiền sư hồi xưa chứng cho một thiền sư khác vậy, giống như Ngũ Tổ chứng và truyền y bát cho Lục Tổ Huệ Năng vậy. Cho dù có tu học bao nhiêu đi chăng nữa, mà không được chứng là đã "ngộ" là coi như không "ngộ". Ngộ thiệt ha :-)

Thành ra nếu ai lỡ thất nghiệp mà chưa có bằng cấp nên dùng dịp này để đi học tiếp lấy bằng, sẽ rất có lợi bể ngang lẫn bề dọc.

Anyhow, vài dòng tản mạn khai bút đầu năm Canh Dần, chúc các cô chú bác anh chị em xa gần có đọc post này ước gì được nấy và nhiều sức khỏe cũng như có job thơm, (rồi nếu thấy hoctro xạo quá xin cũng cười trừ rồi bỏ qua cho. Tản mạn mà. "Web log" or "blog" = nhật ký mạng.)

Vài ngày qua hoctro vẫn thích làm trang Paul Mauriat Discography, nhưng lười quá vì phải điền video ID dưới mỗi bài nhạc, bèn chế ra một cách dùng Ajax để dynamically load hết 270+ bài vào. Chữ thời trang bây giờ người ta gọi là "mash up" thay vì "hack". Có gì rảnh mời bạn qua ngó thử:

 http://hoctroviet.blogspot.com/p/paul-mauriat.html

chỗ đề : "You could also view all of Paul's rare "

Đây là bật mí cách làm:

1. Chế tag ngay trong post cho 50 bài đầu:

2. Chế tiếp tag cho 50 bài, rồi cứ như thế, như thế ...

3. Function chung để gọi khi cần:

Nếu bạn biết HTML và Javascript, dòm source code của trang Paul Mauriat là sẽ thấy ngay hoctro đã làm gì ...

Hoctro
2/17/10

My Youtube Hack comes full circle ...

Tối qua tôi hí hoáy tìm một cái attribute của CSS, rồi tìm cách làm nó tắt mở theo ý mình. Mừng quá sau một hồi thì tìm ra.

Youtube hack của tôi đã come full circle. Khi mở bất cứ một trang nào trong blog lên, Youtube player cũng sẽ load, nhưng bạn sẽ không thấy cái Youtube bar nữa, vì tôi đã giấu nó. Chỉ khi nào người đọc ấn vào một cái link, thì Youtube bar mới hiện lên thường trực, rồi khi bạn sang trang mới nó lại trở về trạng thái ẩn.

Thử ấn vào đây để xem bar hiện ra và nghe nhạc, bài Love So Right của The Bee Gees.

Tôi nghĩ đây là một quy tắc các blogs cần nên theo. Cái gì mà người dùng không cần, thì không nên cho người ta thấy (yet), không thôi thì người xem rối mắt. tôi vô nhiều trang web, thấy lắp ráp nhiều thứ hoa mắt quá, chỉ tốn thời gian người xem phải load vô browser, riết rồi tôi sợ không dám vô mấy cái blogs đó.

Trong trang chỉ dẫn Youtube hack, tôi đã thêm vào một function như sau:

// Make the Youtube player visible or not. Basically at loading time it
// should be off, and only be on whenever the first video is clicked.
function ytVisible(value) {
  attr = (value == true) ? "visible" : "hidden";
  document.getElementById("ytPlayer").style.visibility = attr;
}


Như tôi có nhập đề, function này có một parameter là on=true, hay off=false. Tùy theo trường hợp, nó sẽ tìm cái element có tên là ytPlayer, rồi set style->visibility là visible (true) hay là hidden (false).

Sau khi Youtube player load thành công, tôi giấu nó bằng lệnh sau:

function onYouTubePlayerReady(playerId) {

  ytplayer = document.getElementById("ytPlayer");
  ytplayer.addEventListener("onError", "onPlayerError");
  ytVisible(false);
}
Còn khi bạn ấn vô một link "a", tức là gọi loadVideo(), thì tôi sẽ không giấu tag đó nữa:

function loadVideo(id, num) {

  if(ytplayer) {
    ytVisible(true);
    if (!num) num=0;
   ytplayer.loadVideoById(id, num);
  }
  else // Flash not allowed, call loadVideoWindow
  {
     loadVideoWindow(id);
  }
}

Nếu bạn vẫn thích giữ Youtube bar như xưa, thì bạn chỉ cần xóa hai cái hàng màu đỏ đó đi là xong, hay là bỏ hai dấu // trước dòng đó cũng được (để comment dòng đó out) như sau:

//ytVisible(false);


Mục đích của tôi khi viết Youtube bar là biến Youtube vids từ chỗ coi hình ảnh, chỉ để nghe nhạc mà thôi. Tuy nhiên nếu bạn muốn xem hình cũng được. Bạn phải chỉnh sửa mấy chỗ sau đây:


Ở bước 1: chỉnh hai dòng sau, WIDTH và HEIGHT cho nó rông ra và cao lên

#content-links {
RIGHT: 55px; WIDTH: 230px; height: 8px; POSITION: fixed; BOTTOM: 20px
}

Ở bước 2: chỉnh dòng sau width và height màu đỏ:

// All of the magic handled by SWFObject (http://code.google.com/p/swfobject/)

swfobject.embedSWF("http://www.youtube.com/v/" + videoID +
"&enablejsapi=1&playerapiid=player1",
"videoDiv", "280", "25", "8", null, null, params, atts);


Tất nhiên những thứ ở trên không phải do tôi sáng chế ra, mà cũng phải đi học lóm chỗ khác. Xin thưa, Youtube code là học từ Google Code:
 
http://code.google.com/apis/youtube/js_api_reference.html
 
Còn Javacript thì lắp ráp từ hai quyển: JavaScript: The Definitive Guide 5th Ed. và JavaScript Phrasebook.
 
Hẹn bạn kỳ tới,
 
hoctro.

***

In ra toàn bộ các bài viết của bạn

Bạn,

Nếu muốn bạn có thể in bài của bạn ra để dành sau này bạn hay con cháu đọc lại đỡ buồn :-)

Thay tên blog của tôi = blog bạn. Tôi chạy thử nó in ra hết 245 cái "tám" mà tôi đã post gần đây :-)

http://hoctroviet.blogspot.com/feeds/posts/default?max-results=1000

Nếu bạn có Adobe Writer, hay CutePDF, bạn có thể in ra dưới dạng PDF, rồi thong thả lấy iPad ra và đọc :-)))

Hoctro.

Nếu ...

Nhiều khi tôi tự hỏi, nếu nhóm ABBA không rã, tôi sẽ còn nghe được thêm bao nhiêu bài hay nữa??? Tự nhiên họ ra album The First Ten Years, rồi tắt phụt luôn, để lại người nghe tiếc nuối với một The Day Before You Came có rhythm pulsing quá hay, và một acting để đời của người đẹp Agnetha.

Xem: The Day Before You Came

Tại sao ban nhạc The Beatles, với những Let It Be, Something, Michelle, Yesterday (nhất là ở chỗ than vãn "why she, had to go I dunno ..."),A Day in the Life, Norwegian Wood, v.v. và v.v. lại rã đám quá nhanh chỉ sau một thập kỷ làm bá chủ võ lâm?

Riêng John Lennon sẽ cho đời thêm bao nhiêu bài nhạc nữa, ngoài Imagine, nếu không bị ám sát năm 1980???

Xem: Imagine

Như bạn thấy, tôi tiếp tục tìm tòi các cách sử dụng của Youtube hack mà tôi mới chế :-)

Hoctro